نِـنـائـه دَسـمَـره بَـوّی هِـنـره
نِخاره روز هِمراه دَوّی هِنره
فِـدا بَووم بِـلامِره چه فایده
وِنــه دِلِ گِــره نَــوّی هِـنــره
ترجمه فارسی
چنانچه پادوی مادرت شوی هنر است
روزهای سخت همراه مادرت باشی هنر است
فدایت شوم و قربان صدقه رفتن فایده ندارد
اگر موجب ناراحتی مادرت نشوی هنر است
شعر: دوستعلی علیخانی/ دی ۱۴۰۳
🍊 نارنگی ساغات مازرون
🍊 نارنگی چه چیسته خاره؟
◀️ سِرما بَخِردِن جِلو ره گِرنه
◀️ تنِ او ره تامین کنده
◀️ مَشتِ ویتامین c هسته
◀️ کلسترول خون ره میزان کنده
◀️ جلوی سرطان کبد ره گرنه
◀️ دِشمِن چربی هسته
◀️ رنگ پوست ره جِلا دِنه
🍊 چتی نارنگی ره او بیریم؟
✅ نارنگی ره بشورین
✅ نارنگی با چَقو دِلاپّه‌هاکنین
✅ لاپّه ره، نارنگی او گیر سر فشار‌هادین
✅ اَنده فشار‌هادین تا ونه او توم بَوو
✅ نارنگی او ره پِرزو‌هاکنین
✅ اِسا وِره نوش جان‌هاکنین
🍀 شه اصالت ره حفظ‌هاکنیم تا تومبی مازرونی گب بزنیم.
📝 دوستعلی علیخانی
🪴
روز روستا
💐
روز روستا، به اونایی که دائم مَله موندِگار هَستِنه مِوارک بوشه.
🍀 دیگه مَله، مَله‌ی قدیم نییه، همه چی عوض بَیّه،
از خنه بَهیر تا قلب آدِما، از رَخت دَکِردن بَهیر تا گب بَزوهِن، از سِلام عَلِک بَهیر تا کَش‌گیرون‌هاکِردن.
انگار همه هِئی جه قهر هستنه، کوچه شونی خله‌ها ره نِشناسِنی، معلوم نییه اینا کِجه جه بِمونه، اینا ره گونه خِش‌نشین.
اَگه تِره تَش دَکِفه او زَن پی‌دا نَوونه. چون دل به دل راه نِدارنه تا بِئه شه هِمسائه ره چنگ‌هایره.
تازه خش نشین‌ها اون چَن نفری که دائم مله درنّه و روستایی واقعی هستنه ره گیر دِنّه. گونّه وِشونه گو، گِسفن و کرگِ زور اِماره اذیت کِنده.
به زور خوانّه شه فرهنگ ره به روستایی بِقَبولولِن همین اتفاق در خله از روستاها دَکِته.
🍀 شه دل گب ره به نظم در بیاردمه امید دارمه شِما ره خِش بَئه و درس بَیریم.
🌱 مَله‌ی اَمرو
خَله ساله بَهیمه مِن شهر‌نِشیر
قاطی کِوریکِ دِله بَیمه اسیر
مَله بوردِمه بَلکوم دل بَوو وا
بَدیمه مَله ره سرهایته ویلا
آدِمای مَله بینه ناشناس
چِش عینک‌دودی و تن نَخِش لِواس
سِره سَر‌سَرِبِن، آیفون تصویری
وِشونِ اِتول هِم بییه خارجی
فارسی و زِوونِ دیگه زونه گپ
مِره اِشابینی وِشونا چپ چپ
مه سر سیو بَیّه، بَیمه تو به تو
مِره تَب بَزو بَیته مردِ خِش رو
بَدیمه وه هسته دائی یارعلی
باته دِرِست ویمبه، هستی ذلفعلی؟
سونِ اِنار اَمه دل بَیّه پاره
خاطِراتِ قدیم یاد بِمو ماره
روزی یارعلی بییه گتِ مردی
زمین بَروته وَر‌هائیته سردی
اِسا بَیّه آرش خانِ سره‌دار
آخرِ ماه وِنه گیر اِنه دوزار
کی بورده، کی بِموئه اَمه مَله
دَندون بِمو، بِوازِندییه لوچه
ترجمه فارسی
خیلی سال است که من شهرنشین شدم
داخل آپارتمان قوطی کبریتی گرفتار شدم
به سمت روستا رفتم بلکه دلم شاد شود
دیدم روستا را ویلاهای متعدد فرا گرفت
دیدم آدم‌های داخل روستا ناشناس هستند
عینک دودی زده و لباس نامناسب پوشیده بودند
خانه‌ها چند طبقه بود و آیفون تصویری داشتند
اتومبیل‌هایشان مدل بالا و خارجی بود
به زبان فارسی و دیگر زبان‌ها حرف می‌زدند
مرا چپ چپ نگاه می‌کردند
سرم گیج رفت، داشتم می‌افتادم
که مردی خوش‌رو مانع افتادنم شد
دیدیم دائی یارعلی از اهالی روستا است
به من گفت درست می‌بینم تو ذلفعلی هستی؟
به گریه افتادیم و مانند انار قلبمان پاره پاره شد
خاطرات دوران گذشته‌ی روستا به یادمان آمد
روزی یارعلی برای خودش مرد بزرگی بود
وقتی زمینش را فروخت، بزرگی را هم فروخت
حالا سرایدار آرش خان (از ناکجا آباد) شد
منتظر است که پایان ماه مبلغ ناچیزی گیرش بیاید
چه کسانی آمده‌اند و چه کسانی رفتند
وقتی دندان آمد لب را به عقب راند
📝 دوستعلی علیخانی
🍀کَشک ساغات دهستون بنافت
🌱کشک چِتی دِرِست وونه؟
🔸اَبِّل ماست ره تِلِم دِله کِنّه بعد با پَر ماست ره تَنِک کِنّه
وقته ماست دو بَیّه کره سر اِستِنه وِره گِرِنّه
تِلِمِ پاس ره در اِیارنه دو ره کیسه مِتقال دِله کِنّه
بعد دو نِپاره سر اِعِلِنّه وِنه سر سنگ چینّه تا ونه او بوره
ماقعی که دو اَمبِست بَیّه وِره لاک دِله کِنّه
اَتی وِره نمک زَنّه بعد وِره با دست حالت دِنّه ( گِرد، سه‌گوش....)
تخته سر ردیف چینّه و اِفتاب دِله اِعِلِنّه تا خِشک بَووشه
بعد وِره جمع کِنّه و کسیه دِله اَتّا جا که رطوبِت نداره توتو کِنّه
اَگه کشک خِشک بَمونده تا یک سال موندِگاری دارنه.
🔹توضیحات:
پَر: چوبی بلند که انتهای آن مانند پروانه است و داخل تلم قرار دارد
دو نپار : نفار چوبی مخصوص دوغ
تِلم پاس: چیزی شبیه گوه که در قسمت انتهایی تلم قرار دارد
لاک: ظرف چوبی مانند لگن
متقال: پارچه سفید نخی
توتو: آویزان
نویسنده : دوستعلی علیخانی / فروردین نودونه
🔶این روزا که همه بخاطر ویروس کرونا خِنه نِشیر بَیمی‌بِهتره که شه سِره دِله نون بَپِجیم.
🔷 نیاز به تَندیر هِم نییه بِتومبی نونِ ساج ، دِله دَهی نون یا لَوه نون ره گاز رو بَپِجیم.
🔶نون ساج (لواش) :
❇آرد ره خمیر دِرِست‌هاکِنین
❇چونه‌ی خمیر ره به صورت اتّا ورق نازِک در بیارین
❇آخِر سر وِره بخاری هیمه‌ای سر یا ماهتابه‌ی دِله بَپِجین.
🔶 دله دهی نون:
⭐خمیر مائه جه آرد ره خمیر دِرِست‌هاکِنین
⭐اَتی صَور‌هاکِنین تا خمیر بِئه
⭐لا به لای هر چونه خمیر پیاز رِز بَهی که با رِغون سِرخ بَیّه دَکِنین
⭐وره نون ساز سر با نون‌کَر تَنِک‌هاکِنین
⭐ بعد وِره ماهتابه‌ی دِله بَپِجین.
🔶لوه نون:
◻شکر، رِغون ، مرغنه، شیر و ادویه‌جات ره اتّا پیاله دله هِئی بَزِنین
◻بعد وره هِمرا با آرد و خمیر مائه خمیرِ شِل دِرِست‌هاکِنین
◻اَتی صَور‌هاکِنین تا خمیر بِئه
◻خمیر ره به دلخواه چونه بَیرین
◻وره نون سازِسر با نون‌کَر تَنِک‌هاکِنین
◻آخِر سَری وِره لَوه‌ی دِله بَپِجین.
📝 دوستعلی علیخانی / فروردین نود و نه
غولِ کرونا در بِمو، هسته‌هار
سِره جه در نَشومبی تا بوره مار
ترجمه فارسی
غول کرونا مانند جانور درنده طلوع کرد
از خانه بیرون نمی‌رویم تا غروب کند
📝 دوستعلی علیخانی / اسفند نود و هشت
نارمه فِنی بِشکِن، جیف دَکون مَمیج
گومبه یک رو بوش،یا کَجِک یا هویج
ترجمه فارسی
نمی‌گویم بینی دیگران را بشکن و در جیبش کشمش بریز
می‌گویم دورو نباش یا زورگو باش یا مهربان باش
شگرد چماق و هویج : یعنی گاهی با چماق طرف را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهد و گاهی به او هویج می‌دهد و محبت می‌کند.
📝 دوستعلی علیخانی
مادر عزیزم؛
دوست ندارم مانند خورشید باشی و غروب کنی
دوست دارم همیشه مانند سایه‌ام در کنارم باشی
تا احساس آرامش کنم.
اَگه لائز بِئه هورت بَکِشه پِل
اَگه وَرف لانْگه مِره‌هاکِنه شِل
چِش ره کوریک گِرمه اِمبه ته وَری
مه دَس نییه ته وِسته بَهیمه خِل
ترجمه فارسی
چنانچه سیل بیاید و پل را با خودش ببرد
اگر عبور از مسیر پر از برف پاهایم را ناتوان کند
چشمانم را می‌بندم نزد تو می‌آیم
چون دست خودم نیست دیوانه‌ی تو هستم
📝 دوستعلی علیخانی / بهمن نود و هشت
تعداد صفحات : 0
